Najważniejsze informacje: Ogłoszenie upadłości konsumenckiej jednego z małżonków powoduje automatyczne powstanie rozdzielności majątkowej i włączenie majątku wspólnego do masy upadłości. Współmałżonek może dochodzić swojego udziału jako wierzyciel, a majątek osobisty pozostaje nienaruszony. Wcześnie zawarta intercyza lub rozdzielność majątkowa pozwalają skutecznie chronić majątek przed utratą.
- Ogłoszenie upadłości znosi wspólność majątkową i przenosi majątek wspólny do masy upadłości.
- Intercyza skuteczna wobec wierzycieli musi być zawarta min. 2 lata przed upadłością.
- Syndyk zarządza i spienięża majątek w celu spłaty wierzycieli.
- Małżonek upadłego może zgłosić się jako wierzyciel, by odzyskać część majątku.
- Pomoc prawnika przy upadłości pozwala uniknąć błędów i chronić majątek osobisty.
Upadłość konsumencka jest rozwiązaniem w przypadku popadnięcia w długi i trudności w ich spłacaniu. Może to dotyczyć zarówno jednego z małżonków, jak i całej rodziny. Jak wygląda konsumencka upadłość a wspólność majątkowa? Sprawdź, co mówią przepisy, jak możesz przejść proces zgodnie z literą prawa a także co dzieje się z majątkiem po upadłości.
Czym jest upadłość konsumencka i kogo dotyczy?
Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, którego celami są oddłużenie dłużnika (często po planie spłaty) i możliwie uczciwe zaspokojenie wierzycieli. Procedura dotyczy osób, które w chwili składania wniosku są niewypłacalne, czyli nie mogą uregulować swoich długów od co najmniej 3 miesięcy. Wniosek o upadłość konsumencką składa sam dłużnik. Po ogłoszeniu upadłości majątkiem zarządza syndyk. Część majątku zostaje spieniężona na poczet spłacenia długów. Następnie sąd ustala plan spłaty albo może umorzyć zobowiązania bez planu.
Majątek wspólny małżonków – co wchodzi w jego skład?
Obowiązkiem konsumenta jest wskazanie we wniosku składników majątku. Zajęciu podlegają jedynie te składniki, które posiadają faktyczną wartość rynkową i są możliwe do zbycia. Jeżeli konsument wszedł w związek małżeński to do co zasady dysponuje majątkiem osobistym oraz wspólnym, chyba, że małżonkowie zawarli umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową. Majątek wspólny o przedmioty majątkowe, które zostały nabyte przez oboje małżonków lub jednego z nich w trakcie trwania małżeństwa. Zalicza się do nich:
- Wynagrodzenie za pracę zarobkową,
- Dochody z majątku wspólnego, na przykład wynajmu nieruchomości,
- Środki zgromadzone na rachunku otwartym lub w pracowniczym funduszu emerytalnym.
Majątek osobisty stanowią:
- Przedmioty nabyte przed powstaniem wspólnoty ustawowej,
- Majątek nabyty przez dziedziczenie, darowiznę i zapis,
- Przedmioty, które zaspokajają osobiste potrzeby jednego z małżonków,
- Prawa niezbywalne przysługujące jednej osobie,
- Uzyskane odszkodowania.
Co dzieje się z majątkiem wspólnym po ogłoszeniu upadłości jednego z małżonków?
Z dniem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jednego z małżonków automatycznie powstaje między nimi rozdzielność majątkową. Jeżeli małżonkowie pozostawali we wspólności majątkowej to majątek wspólny zgromadzony do tego dnia wchodzi w całości do masy upadłości. Drugi z małżonków może złożyć wniosek o dochodzenie należności tytułem udziału w majątku wspólnym. W takiej sytuacji staje się on kolejnym wierzycielem. Majątek nabyty po dacie ogłoszenia upadłości wchodzi w skład masy upadłości, ale majątek nabyty przez małżonka już jest majątkiem osobistym i syndyk nie może go zająć.
Czy drugi małżonek traci prawo do wspólnego majątku?
Majątek trafia do masy upadłościowej w przypadku małżeńskiej wspólnoty majątkowej oraz w przypadku, w którym intercyza została podpisana mniej niż dwa lata przed złożeniem wniosku o upadłość jednego z małżonków. Podobnie wygląda sytuacja z rozwodem. Współmałżonek może zgłosić się do sądu o wierzytelność odpowiadającą wartości jego udziału w majątku wspólnym. Majątek osobisty pozostaje nienaruszony.
Jak przebiega podział majątku po ogłoszeniu upadłości?
Z chwilą ogłoszenia upadłości ustaje wspólność majątkowa małżeńska, powstaje rozdzielność majątkowa, a majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, którą zarządza syndyk. Nie można już przeprowadzić odrębnego postępowania o podział majątku – wszelkie kwestie rozliczeń odbywają się w ramach upadłości.
Czy można uniknąć utraty majątku wspólnego?
Co do zasady nie istnieje coś takiego jak ochrona majątku wspólnego. Nie można uniknąć utraty majątku wspólnego chyba, że została podpisana intercyza co najmniej dwa lata przed ogłoszeniem upadłości. Natomiast w przypadku rozdzielności majątkowej orzeczonej przez sąd, wyrok musi zapaść co najmniej rok przed złożeniem wniosku o upadłość. Przy małżonku zostaje majątek osobisty sprzed dnia ślubu, a także wszelkie darowizny, spadki i zapisy oraz przedmioty użytku osobistego.
Kiedy rozdzielność majątkowa jest skuteczna wobec wierzycieli?
Intercyza zawarta co najmniej 2 lata przed ogłoszeniem upadłości jest skuteczna i chroni przed umieszczeniem majątku w masie upadłości. Wówczas rozdzielność majątkowa przy upadłości chroni majątek drugiej strony. Jeżeli nie masz pewności lub potrzebujesz wsparcia, jako adwokat z Łodzi pomagam na każdym etapie postępowania upadłościowego.
Jaką rolę pełni syndyk w postępowaniu upadłościowym?
Syndyk to osoba wyznaczona przez sąd upadłościowy, która działa jako organ wykonawczy i pośrednik między sądem, wierzycielami a upadłym. Jego głównym zadaniem jest zarządzanie majątkiem i zaspokojenie wierzycieli w sposób zgodny z prawem. Znajduje się pod nadzorem sędziego-komisarza. Działa bezstronnie, a do jego obowiązków należy:
- przejęcie i zabezpieczenie majątku upadłego – w tym sporządzenie spisu inwentarza i wykonanie bilansu masy upadłości,
- zarządzanie i sprzedaż – dokonuje sprzedaży nieruchomości i ruchomości, sprzedaje w drodze aukcji lub przetargu,
- ustalenie wierzytelności – przyjmuje zgłoszenia wierzycieli, sprawdza je, sporządza listę, a po zatwierdzeniu dokonuje wypłaty,
- wykonuje plan podziału środków,
- współpracuje z sądem, raportuje i sporządza sprawozdania.
W postępowaniu upadłościowym sprawą kieruje syndyk a majątek małżonków zostaje przejęty i włączony do masy upadłościowej. Współmałżonek traci prawo do zarządzania tym majątkiem, który będzie spieniężony na poczet spłaty zobowiązań na poczet wierzyli.
Dlaczego warto skonsultować się z prawnikiem przed złożeniem wniosku o upadłość?
Złożenie wniosku o upadłość konsumencką to poważna decyzja prawna i finansowa, dlatego konsultacja z prawnikiem specjalizującym się w prawie upadłościowym może uchronić przed błędami, które mają daleko idące skutki. Prawnik pomoże ustalić, czy:
- rzeczywiście jesteś niewypłacalny w rozumieniu prawa (czyli nie spłacasz długów od ponad 3 miesięcy),
- istnieją przeszkody w ogłoszeniu upadłości (np. wcześniejsze postępowania, rażące niedbalstwo, umyślne zadłużenie),
- bardziej odpowiednim rozwiązaniem nie będzie układ z wierzycielami lub restrukturyzacja.
Prawnik od upadłości konsumenckiej pomoże stworzyć poprawy merytorycznie wniosek, który spełni również wymogi formalne. Prawnik zadba o jego kompletność i zgodność z przepisami, co przyspiesza rozpoznanie sprawy. Adwokat lub radca prawny wyjaśni także, co dokładnie wejdzie do masy upadłości, jak można zabezpieczyć majątek osobisty współmałżonka, kiedy warto zawrzeć intercyzę lub ustanowić rozdzielność majątkową, aby nie narazić się na zarzut pokrzywdzenia wierzycieli. Będzie również reprezentował Cię w sądzie, a także w kontaktach z syndykiem. W niektórych przypadkach może zawnioskować o korzystniejszy plan spłaty lub umorzenie zobowiązań. Na każdym etapie z pewnością przyda się fachowa pomoc prawna przy upadłości.
Skontaktuj się z kancelarią prawniczą Weroniki Haczykowskiej-Kustry i dowiedz się, jak zabezpieczyć swój majątek!
Niektóre działania dłużnika mogą być ocenione jako pokrzywdzenie wierzycieli np. wyzbycie się majątku tuż przed złożeniem wniosku. Prawnik pomoże uniknąć sytuacji, w której działania mogłyby skutkować odpowiedzialnością karną lub cywilną. Moja kancelaria prawnicza w Łodzi z pewnością Ci pomoże we wszystkich trudnościach związanych z ogłoszeniem upadłości. Wspieram klientów na każdym roku. Dzięki temu mogą podjąć słuszne decyzje. Jeżeli również zastanawiasz się nad takim krokiem, skontaktuj się ze mną już dziś. Na spotkaniu przedstawię Ci wszystkie aspekty prawne i odpowiem na każde pytania. Pomoc prawniczą zapewniam również przez internet.